Hayat, sakalı nehri andıran en uzun ömürlü 
ihtiyarınki de dâhil olmak üzere, ardında her zaman 
karanlık suskunluklar, bir türlü küle dönmeyen 
harabeler, meçhul adalar bırakır. Altmış yıl değil, 
akla hayale sığmayacak altı yüz yıl daha geçse bile, 
bu süre adaları yaşanır kılmaya, harabeleri kül 
etmeye yetmez; insan karanlıklardan bahsetme 
mecburiyetinden kurtulamaz. 
Çağdaş dünya edebiyatının ölümsüz kalemlerinden 
José Saramago’nun üç kitaptan oluşan Toplu 
Şiirler’i artık Türkçede.